Akt poświadczenia dziedziczenia – czym jest?

Akt poświadczenia dziedziczenia to dokument, z którym regularnie spotykam się w mojej praktyce jako radca prawny. Jest to instytucja, która znacznie ułatwia przeprowadzenie spraw spadkowych, pozwalając na potwierdzenie praw do spadku bez konieczności prowadzenia postępowania sądowego.

Podstawa prawna i istota aktu poświadczenia dziedziczenia

Akt poświadczenia dziedziczenia został wprowadzony do polskiego systemu prawnego w 2008 roku na mocy ustawy  Prawo o notariacie (art. 95a-95p). Jego głównym celem było odciążenie sądów i uproszczenie procedury stwierdzenia nabycia spadku.

W  praktyce, akt poświadczenia dziedziczenia pełni dokładnie taką samą funkcję jak postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku – potwierdza, kto i w jakim zakresie nabył prawa do spadku po zmarłym. Jest jednak wydawany przez notariusza, a nie przez sąd.

Procedura uzyskania aktu poświadczenia dziedziczenia

 

Na podstawie mojego doświadczenia zawodowego, procedura uzyskania aktu poświadczenia dziedziczenia wygląda następująco:

1. Zgłoszenie się do notariusza – wszyscy spadkobiercy ustawowi lub testamentowi muszą stawić się u notariusza osobiście

2. Sporządzenie protokołu dziedziczenia – notariusz spisuje protokół, w którym znajdują się oświadczenia spadkobierców dotyczące składu rodziny spadkodawcy oraz ewentualnego testamentu

3. Weryfikacja przez notariusza – notariusz sprawdza, czy nie został już wcześniej sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia lub czy nie toczy się postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku

4. Sporządzenie aktu – po spełnieniu wszystkich wymogów formalnoprawnych, notariusz sporządza akt  poświadczenia dziedziczenia

5. Zarejestrowanie aktu – notariusz rejestruje akt w Notarialnym Rejestrze Aktów Poświadczenia Dziedziczenia, po czym akt uzyskuje skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku

W mojej kancelarii często tłumaczę klientom, że akt poświadczenia dziedziczenia można uzyskać stosunkowo szybko, czasem nawet w ciągu jednego dnia, podczas gdy postępowanie sądowe o stwierdzenie nabycia spadku może trwać kilka miesięcy.

 

Dokumenty potrzebne do sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia

Aby notariusz mógł sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia, z mojego doświadczenia wynika, że niezbędne są następujące dokumenty:

• Odpis aktu zgonu spadkodawcy
• Odpisy aktów stanu cywilnego potwierdzające pokrewieństwo ze spadkodawcą
• Odpis testamentu (jeśli istnieje)
• Dokumenty tożsamości wszystkich spadkobierców
• Dokumenty potwierdzające nabycie i skład majątku spadkowego (choć nie są one bezwzględnie wymagane)

Zalety aktu poświadczenia dziedziczenia

Z mojej praktyki zawodowej wynika, że akt poświadczenia dziedziczenia ma liczne zalety w porównaniu z sądowym stwierdzeniem nabycia spadku:

1. Szybkość – uzyskanie aktu trwa znacznie krócej niż postępowanie sądowe
2. Mniejsze formalności – procedura u notariusza jest prostsza i mniej sformalizowana
3. Wygoda – możliwość ustalenia dogodnego terminu z notariuszem
4. Koszty – często niższe niż koszty postępowania sądowego

Moc prawna aktu poświadczenia dziedziczenia

Zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia ma taką samą moc prawną jak prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Oznacza to, że jest on wystarczającym dokumentem do:

• Ujawnienia prawa własności w księgach wieczystych
• Wypłaty środków z rachunków bankowych
• Przerejestrowania pojazdów
• Działu spadku
• Innych czynności związanych z zarządzaniem lub zbyciem majątku spadkowego

---

Disclaimer:

Powyższy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej. Każda sytuacja prawna jest indywidualna i wymaga dokładnej analizy stanu faktycznego. W przypadku pytań dotyczących dziedziczenia i spraw spadkowych, zapraszam do kontaktu z moją kancelarią.

Kancelaria Radcy Prawnego Bartosz Kowalak
ul. Mickiewicza 18a/3
60-834 Poznań
tel. +48 61 2224963

Służę Państwu profesjonalnym doradztwem w zakresie prawa spadkowego, pomagając w sprawnym przeprowadzeniu formalności związanych z dziedziczeniem.